ما در اینورس، همیشه سعی بر این داشتیم که مفهوم کیفیت آموزشی رو به یک استاندارد و معیار تبدیل کنیم. این موضوع نه تنها در آموزش، بلکه در تمام ابعاد اینورس نمایان بوده و هست. یکی از این موضوعات، محتواهای ویدیویی و تصویری اینورس بود که در طول سالهای قبل به یک شاخص تبدیل شده بود. هرچند در طول این سالها، سعی کردیم روشها، متدها، تکنیکها و خروجیهای مختلفی رو تجربه کنیم، اما هیچوقت سراغ تایپفیس نرفته بودیم. هرچند نیاز به تایپفیس اینورس از سالهای خیلی قبل احساس میشد، اما حتی در دل ما هم، این اطمینان وجود نداشت که باید چه کنیم؟
اما بالاخره باید در نقطهای، تصمیم میگرفتیم و این کار رو انجام میدادیم. خوشحالیم که این پروژه، شروع شد و در آینده، بهتر هم خواهد شد. به این معنی که این آخرین نسخه این تایپ نیست و ما راهی طولانی برای بهبود آن پیشرو خواهیم داشت.
در ادامه صحبتهای رضا بختیاری فرد، طراح تایپفیس اینورس رو از زبان خودش بخونید:
خرداد ۱۴۰۱ بود، علیرضا اردوبادی به من گفت برای اینورس فونت میخوایم!
اغلب وقتی سفارش طراحی فونت برای کسبوکاری مطرح میشود، این سوال در ذهنم شکل میگیرد که «اینا فونت اختصاصی میخوان چیکار؟ واقعا لازم دارن یا چندتا خبر ریبرندینگ دیدن و جوگیر شدن؟». بعضی وقتها خیلی راحت و سریع میشود فهمید که «جوگیر شدن!». در برخی مواقع هم برای فهمیدنش به اطلاعات و زمان بیشتری نیاز دارم.
اما داستان اینورس فرق داشت. من اولین بار سال ۹۵ در یکی از کارگاههای مدرسه شرکت کرده بودم و بهعنوان مدرس، سال ۹۷ یک کارگاه برگزار کردم. همکاری ما از آن روز تا همین الان ادامه داشته. میخواهم بگویم که من اینورس را بیش از ۱۰ سال بود که میشناختم و قبلا به این موضوع فکر کرده بودم؛ «فونت اختصاصی به کار اینورس میاد.»
اینورس در سایت و سوشال مدیا از دو فونت مختلف استفاده میکرد که هرکدام در جای آنیکی درست کار نمیکرد. انتخاب زیادی وجود نداشت و در بازار کوچک فونتهای عمومی، این فونتها بهترین گزینههای موجود برای مدرسه بودند. هر کدام نیازهایی را پوشش میدادند، اما نه همهی نیازها:
- پیش از هر چیز، این فونتها شخصیت مدرسه را بهدرستی منعکس نمیکردند. این مسئله گاهی باعث میشود پیامها کامل و درست منتقل نشود یا سوءبرداشتهایی پیش بیاید. فونت اختصاصی مانند کتوشلواری سفارﺷﻰ است که از انتخاب پارچه و رنگ تا اندازهها و همهی جزئیات، متناسب با شخصیت و اندام فرد طراحی و دوخته میشود.
- استفاده از فونتهای متفاوت یکپارچگی شخصیت و هویت نوشتاری مدرسه را تأمین نمیکند. در نتیجه بر انتقال پیام و میزان اعتماد مخاطب اثر گذار است. پس فونتِ موردنیاز باید هم در متنهای بلندِ وبسایت خوانا باشد و هم جذابیت لازم برای عنوانها را داشته باشد. از پس فضای چاپی برآید، در وب و تبلیغات محیطی نیز توانا باشد.
- فونتهای عمومی بهراحتی و ارزان در دسترس همهاند. این فونتها بهدلیل استفادههای متفاوت، ارجاعات ذهنی متنوعی ایجاد میکند که ممکن است با شخصیت و ارزشهای مدرسه متفاوت و در مواردی حتی متناقض باشد و به تصویر برند آسیب وارد کند.
- اینورس از فونت انتظارهای دیگری هم داشت که برآورده نمیشد:
- همآهنگی کامل حروف فارسی و انگلیسی بسیار مهم بود؛ چرا که در فضای آموزشی و نرمافزاری اصطلاحات انگلیسی زیادی معادل فارسی ندارند و باید همانطور نوشته شوند. دلیل دوم برنامه برای بزرگ شدن و فرامرزی شدن مدرسه در بلندمدت بود.
- خوانایی اعداد بسیار مهم بودند.
- فاصلهگذاری در فونتها با نیاز مدرسه منطبق نبود.
- استایلهای کاربردی برای فضاهایی مانند سوشال مدیا که متن با آن درگیری بیشتری دارد وجود نداشت.
- قدرت انتخاب در بهکارگیری وزنهای مختلف.
- وجود امکاناتی مانند لیگچرها (حروف ترکیبی) و آلترناتیوها (حروف جایگزین)
- در ادامه بر اساس آنچه که دربارهی خواستهها و نیازهای هویتی و فنی اینورس گفته شد به طور دقیق روی طراحی متمرکز شدیم؛
در اولین گام از ظرفیت Reverse Contrast در طراحی حروف فارسی استفاده کردیم. یعنی جای قوت و ضعف را در حروف جابهجا کردیم. در یک توضیح کلی، در خط فارسی حرکتهای عمودی از حرکتهای افقی ضخیمترند، و در انگلیسی برعکس. این ایده اولین بار بهخاطر اسم «اینورس» به ذهنمان رسید. اما مزایای دیگری هم دارد. همآهنگی با نوشتار انگلیسی را افزایش میدهد و کنترل ارتفاع حروف در وزنهای سنگینتر را آسان میکند. در کنار همهی اینها میتوانست حس بهروز و بینالمللی بودن را منتقل کند.
برای نمایش بهتر عبارت تومان در کنار اعداد یک ساین دیزاین کردیم. ساینی با ایجاد تغییرات جزئی در حرف «ت» با هدف همآهنگی و همنشینی بهتر آن کنار اعداد. پیشتر این امکان را در پروژههای دیگر بهکار بردهایم با این تفاوت که اینبار تلاش کردیم علامت طراحی شده بسیار ساده باشد و برای هر کسی با هر سن و سطح سوادخوانا و قابل فهم باشد.
وزنهای فونت را به دو دستهی «ویژهی متن» و «نمایشی» تقسیم کردیم. فونتهای سنگینتر را برای عناوین درشت و کوتاه طراحی کردیم که کاربرد نمایشی دارند؛ این در حالی است که برای متن خوانایی درست و کامل در اولویت است. برای دستیابی به این هدف، علاوه بر وزن کاراکترها، تفاوتهایی در دیزاین فرمها و فاصلهگذاریها درنظر گرفتیم. بهطور مثال در سبکهای نمایشی فرمها جسورترند و شکستگیهای بیشتری در دیزاین آنها بهکار رفته است؛ و تمهیدات دیگری که در راستای افزایش جذابیت کاراکترها بهکار گرفتیم.
اینورس بهعنوان مدرسهای تطبیقپذیر و پیشرو باید ابزاری کامل و منعطف داشته باشد. از اینرو برای پوشش کامل نیازهای مدرسه، و با آگاهی از وجود امکانات فنی مانند Variable، به فکر طراحی سبکهای متراکم (Condensed) و عریض (Extended) افتادیم. برای هر سبک ۷ وزن طراحی کردیم، مجموعا ۲۱ فونت.
این سبکها دست مدرسه را باز میگذارد و محدودیتها را بهمیزان زیادی کاهش میدهد. موانع فنی بهوجود آمده را با راهحلهای مختلف برطرف کردیم. بهطور مثال برخورد نقطهها در کاسهی «چ»، رفع نزدیکی دو حرف «آ» و «ک» با تغییر شکل اتوماتیک حروف، کوتاه شدن اتوماتیک پاشنهی حرف «ر» در مواقع برخورد، ایجاد دندانههای عریضتر برای بهبود خوانایی و از این قبیل تمهیدات؛ و در نهایت اعمال کرنینگهای وسواسی.
در ادامه برخی از کاربردهای فونت اینورس رو باهم خواهیم دید:
برای شنیدن داستان طراحی فونت اینورس در لایو اینستاگرامی روز ۱۱ اردیبهشت با حضور رضا بختیاری فرد و مهدی ارشادی شرکت کنید.
۲ نظرات
عالیییی 🙂
بسیار زیبا و کاربردی و عالی، دمتون گرم