اگه دوره آنلاین ثبت‌نام کردید ولی هنوز نمی‌دونید چطوری یادگیریتون رو مدیریت کنید، یا اگه چند بار تا وسط‌های یه دوره رفتید و بعد ولش کردید، احتمالاً یه چیزی تو برنامه‌ریزی یادگیریتون کمه. این مقاله قراره بهتون نشون بده چطوری با کمک ChatGPT، یادگیریتون رو هوشمندانه‌تر، متمرکزتر و باثبات‌تر پیش ببرید؛ طوری که تا ته مسیر برید و واقعاً یه مهارت بسازید، نه فقط یه تجربه نصفه.
مهم‌تر از اون: این روش‌ها ربطی به یه رشته خاص نداره. چه تو دوره طراحی گرافیک باشید، چه دیجیتال پینتینگ، چه تدوین، چه حتی مارکتینگ یا مد، این ابزار می‌تونه یه همراه قوی براتون باشه.
اول از همه: چرا باید از ChatGPT کمک بگیری؟
خیلی خلاصه بخوایم بگیم:
- چون تنهایی همه‌ی کارهای یادگیری رو انجام دادن سخت و فرسایشیه.
- چون همیشه کسی نیست که بهتون جواب بده یا براتون خلاصه کنه.
- چون این مدل می‌تونه مثل یه مربی مجازی، دستیار محتوایی، یادداشت‌بردار و تحلیل‌گر کمکتون کنه.
همچنین بخوانید: فصل جدید اینورس، با آموزش «هوش مصنوعی»
قدم اول: ChatGPT رو تبدیل به یه همراه یادگیری شخصی کن
اگه می‌خواید ChatGPT واقعاً به دردتون بخوره، باید یه‌جورایی بهش یاد بدید که شما کی هستید، چی می‌خواید یاد بگیرید و چطوری یاد می‌گیرید.
چیکار باید بکنی؟
- یه گفت‌وگو شروع کنید و این اطلاعات رو باهاش به اشتراک بذارید:
- دارید چه دوره‌ای رو می‌گذرونید؟ (اسم، ساختار، تعداد جلسات و موضوعات)
- چه هدفی از این یادگیری دارید؟ (مثلاً ساختن پورتفولیو، ورود به بازار کار، تقویت یه مهارت خاص)
- چقدر وقت در هفته می‌تونید بذارید؟ (واقع‌بینانه)
مثال پرامپت:
[من دارم دوره نقاشی دیجیتال اینورس رو می‌گذرونم. می‌خوام تا سه ماه آینده بتونم یه پورتفولیوی قوی برای پذیرش پروژه فریلنس بسازم. هفته‌ای حدود ۶ ساعت وقت دارم. می‌خوام کمکم کنی برنامه‌ریزی کنم، تمرین‌ها رو بهتر انجام بدم و مرور مؤثر داشته باشم.]اینطوری ChatGPT یه زمینه ذهنی پیدا می‌کنه که خروجی‌هاش دقیق‌تر و شخصی‌تر بشن.
قدم دوم: ساختن برنامه هفتگی با ChatGPT
بعد از اینکه مسیر کلی رو براش تعریف کردید، می‌تونید ازش بخواید یه برنامه هفتگی براتون بچینه. نه صرفاً یه لیست توخالی، بلکه یه برنامه دقیق و متناسب با وقت و نوع یادگیریتون.
مثال پرامپت:
[می‌تونی یه برنامه هفتگی بر اساس ۶ ساعت در هفته برای فصل‌های ۱ تا ۳ دوره بچینی؟ ترجیح می‌دم تمرین عملی از مطالعه بیشتر باشه.]
چی تحویل می‌گیرید؟
- تقسیم زمان برای مطالعه، تمرین، مرور و حتی استراحت
- ترتیب اجرای درس‌ها بر اساس اولویت یادگیری
- پیشنهاد برای فازبندی تمرین‌ها (مثلاً تمرین سبک – تمرین ترکیبی – تمرین خلاقانه)
قدم سوم: کمک گرفتن توی اجرای تمرین‌ها
فرض کنیم رسیدید به یه تمرین توی دوره:
مثلاً قراره یه اتود طراحی پوستر بزنید، یا یه فرم نوری رو از صفر بکشید، یا حتی یه صفحه فرود طراحی کنید برای یه محصول فرضی. گاهی نمی‌دونید از کجا شروع کنید، چه گزینه‌هایی دارید، یا چطور مسیر اجرای تمرین رو فازبندی کنید.
اینجا ChatGPT می‌تونه براتون:
- مسیر اجرای تمرین رو مرحله‌به‌مرحله بچینه
- کمک کنه مسئله رو بشکنید و راحت‌تر بهش مسلط بشید
- چند مدل راه‌حل یا اتود ذهنی بهتون پیشنهاد بده
- شما رو با طراحی‌ها و نمونه‌های مشابه تمرین آشنا کنه (با توصیف، نه تصویر)
مثال پرامپت:
[من باید یه طراحی تایپوگرافیک از یه بیت شعر فارسی بزنم. می‌تونی بهم کمک کنی ایده‌پردازی کنم و چند روش مختلف برای شروع بهم بدی؟ ترجیح می‌دم کارم مدرن باشه ولی الهام از خوشنویسی داشته باشه.]
چه خروجی‌هایی ممکنه بگیرید؟
- ترکیب ایده‌های فرمی (مثلاً مدولار، مینیمال، ترکیبی)
- توصیه در مورد انتخاب فونت یا ترکیب رنگ
- پیشنهاد فازبندی اجرا (ایده‌پردازی، اتود دستی، اجرای دیجیتال، بازبینی)
قدم چهارم: چالش داری؟ از ChatGPT بپرس
گاهی تو یه جلسه یا تمرین، یه چیزی هست که نمی‌فهمید. شاید یه اصطلاحه، شاید یه تکنیکه، یا شاید یه بخشی از درس که هنوز با فهمش مشکل دارید.
اینجا هم می‌تونید از ChatGPT بخواید براتون توضیح بده، با مثال، با زبان ساده، یا حتی به شکل نمودار یا مرحله‌ای.
مثال پرامپت:
[تو درس رنگ‌شناسی گفته بود تنالیته رنگ باید از لحاظ هارمونی بررسی بشه. می‌تونی با یه مثال ساده توضیح بدی یعنی چی؟]
[من فرق بین Value و Saturation رو تو رنگ هنوز کامل متوجه نمی‌شم. با یه تشبیه یا مثال بصری کمکم می‌کنی؟]
نکته طلایی: اگه یه بار نفهمیدید و جواب راضیتون نکرد، دوباره بپرسید. مدل رو تنظیم کنید. مثلاً بگید:ساده‌تر بگو،
با مثال طراحی گرافیک بگو،
با تشبیه رنگ‌آمیزی کودک بگو!
قدم پنجم: مرور و تثبیت مطالب
مرور یعنی همون جایی که بیشتر هنرجوها کم می‌ذارن. ولی ChatGPT اینجا هم می‌تونه براتون ابزار بسازه، نه فقط توصیه.
ازش چی بخواید؟
- ساختن کوییز شخصی از مطالبی که خوندید
- طراحی تمرین‌های مرور هفتگی
- فلش‌کارت برای مفاهیم
- پرسش‌وپاسخ‌های چندگزینه‌ای با جواب تشریحی
مثال پرامپت:
[من این هفته فصل پرسپکتیو دوره رو تموم کردم. لطفاً یه کوییز ۵ سوالی طراحی کن از مفاهیمش، با جواب و توضیح.]
این مدل مرور باعث می‌شه مغزتون فقط دریافت‌کننده نباشه، بلکه فعالانه بازیابی کنه. هم مفاهیم قوی‌تر می‌شن، هم نقاط ضعف سریع‌تر پیدا می‌شن.
قدم ششم: اصلاح و به‌روزرسانی برنامه یادگیری
مسیر یادگیری خطی نیست. شاید هفته‌تون شلوغ شد. شاید یه فصل سخت بود و بیشتر از انتظارتون وقت برد. شاید متوجه شدید یه مهارت رو باید جدا تمرین کنید.
اینجور وقت‌ها، می‌تونید به ChatGPT بگید برنامه‌تون رو با توجه به شرایط جدیدتون آپدیت کنه. برنامه‌ای که به‌تناسب سبک زندگی شما تنظیم می‌شه و تغییر می‌کنه، واقعاً بهتون کمک می‌کنه.
مثال پرامپت:
[هفته قبل فقط نصف تمرین‌هامو انجام دادم چون خیلی طول کشید. می‌خوام این هفته سبک‌تر باشه ولی عقب هم نیفتم. کمکم می‌کنی برنامه رو اصلاح کنیم؟]
خروجی؟
- پیشنهاد الویت‌بندی جدید
- ترکیب درس‌های سبک‌تر با مرور
- جابه‌جایی تمرین‌ها بدون حذف محتوا
مثال واقعی: استفاده از ChatGPT در برنامه‌ریزی یادگیری دوره InDesign
فرض کنیم شما هنرجوی دوره‌ی جامع Adobe InDesign اینورس هستید و قراره این مسیر ۹ فصلی با ۳۹ درس و ۳ تمرین اصلی رو طی کنید. می‌تونید ChatGPT رو به عنوان یه دستیار یادگیری واقعی کنار خودتون داشته باشید.
همچنین بخوانید: خرید اقساطی دوره های آنلاین اینورس با همکاری ازکی‌وام
فازبندی هوشمند دوره با کمک ChatGPT
با توجه به ساختار دوره، بهتره اول از ChatGPT بخواید که محتوای دوره رو به چند فاز یادگیری قابل اجرا تقسیم کنه. مثلاً:
پرامپت پیشنهادی:
[من دارم دوره Adobe InDesign اینورس رو می‌گذرونم که شامل ۹ فصل و ۳۹ درسه. می‌خوام تو ۴ هفته با زمان حدودی ۵ ساعت در هفته جلو برم. می‌تونی برام دوره رو به چند فاز تقسیم کنی که هم یاد بگیرم، هم تمرین‌ها رو درست انجام بدم؟]
خروجی ChatGPT می‌تونه چیزی شبیه این باشه:
- هفته ۱: فصل ۱ تا ۳ (آشنایی با محیط و ابزارها) + خلاصه‌سازی مفاهیم کلیدی
- هفته ۲: فصل ۴ و ۵ (صفحه‌آرایی و تنظیمات اصلی متن) + تمرین اول
- هفته ۳: فصل ۶ و ۷ (خروجی چاپ و پروژه واقعی) + تمرین دوم
هفته ۴: فصل ۸ و ۹ (نکات حرفه‌ای و تمرین نهایی) + تمرین سوم + بازبینی کلی
خلاصه‌سازی مفاهیم و ساخت فلش‌کارت
خیلی از درس‌های این دوره، شامل ابزارها و گزینه‌هایی هستن که اگر درست طبقه‌بندی نشن، فراموش می‌شن. مثلاً فصل ۳ یه عالمه ابزار داره: Type, Line, Pen, Rectangle، Eyedropper، Measure و…
پرامپت پیشنهادی:
[من درس دوم فصل ۳ دوره InDesign رو دیدم و این ابزارها رو معرفی کرده: Type, Line, Pen, Pencil, Rectangle. می‌تونی برای هر کدوم یه تعریف ساده و یه کاربرد مثال‌وار بهم بدی و بعد برام فلش‌کارت بسازی؟]
خروجی:
- Type Tool = ایجاد و ویرایش متن در سند
- Pen Tool = کشیدن خطوط دقیق با نقطه و کنترل منحنی
و غیره…
در قالب فلش‌کارت برای مرور سریع
تمرین‌ها رو به فازهای کوچیک تقسیم کن
تمرین‌هایی که تو فصل‌های ۴، ۷ و ۹ هستن، بعضاً سنگینن و اجرای کاملشون ممکنه بیشتر از یه نوبت وقت ببره.
با ChatGPT می‌تونید هر تمرین رو به زیرمرحله‌های قابل اجرا تقسیم کنید. مثلاً:
پرامپت پیشنهادی:
[تمرین فصل ۷ شامل بستن یه پروژه واقعیه. می‌تونی کمکم کنی اون رو به چند مرحله کوچیک تقسیم کنم که بهتر اجراش کنم؟ من تو هفته فقط ۲ جلسه ۹۰ دقیقه‌ای وقت دارم.]
خروجی:
- جلسه ۱: بررسی بریف تمرین و جمع‌آوری منابع
- جلسه ۲: طراحی اولیه صفحه‌آرایی
- جلسه ۳: اجرای گرافیکی و تنظیمات تایپوگرافی
- جلسه ۴: بازبینی و آماده‌سازی خروجی
مرور و آزمون‌سازی از نکات درسی
تو درس‌هایی مثل خروجی چاپ یا لیتوگرافی، مفاهیم تئوریک بیشتری هست که احتمال فراموشیشون بالاست. از ChatGPT بخواید براتون از درس‌ها آزمون بسازه.
پرامپت پیشنهادی:
[من فصل ششم دوره InDesign درباره خروجی چاپ رو دیدم. می‌تونی برام یه آزمون ۴ سوالی طراحی کنی که مفاهیم کلیدی مثل Package و فرمت خروجی رو پوشش بده؟]
پرامپت‌های آماده برای شروع سریع با ChatGPT
اینا یه سری پرامپت کوتاه و کاربردی‌ان که می‌تونید مستقیم کپی‌شون کنید و شروع کنید:
۱. پرامپت ساخت برنامه‌ی یادگیری هفتگی
مناسب برای شروع مسیر با دوره‌ای که شما رو تو زمان‌بندی تماشای آموزش و تمرین آزاد می‌ذاره.
[من هنرجوی دوره‌ی [نام دوره] هستم. این دوره شامل حدود [تعداد فصل] فصله و هر فصل بین [تخمینی از مدت زمان یا تعداد درس] زمان داره. هدف من از گذروندن این دوره اینه که [هدف یادگیری یا پروژه نهایی].
حدود [تعداد] ساعت در هفته وقت دارم. می‌خوام یه برنامه‌ی واقع‌بینانه و قابل اجرا برای ۴ هفته‌ی اول یادگیری بچینی.
ترجیح می‌دم [نسبت بین مطالعه/تمرین/مرور] رعایت بشه. لطفاً در برنامه، تمرین‌ها، زمان مرور و حتی زمان‌های استراحت هم لحاظ بشه.]
یادآوری برای کاربر:
برای پر کردن قسمت‌ها بهتره از روی سرفصل دوره نگاه کنن یا خودشون به‌صورت تقریبی تخمین بزنن.
۲. پرامپت تحلیل یا استخراج نکات کلیدی از جلسه یا فصل
برای وقتی که هنرجو بعد از دیدن یه بخش، می‌خواد برداشت‌هاش رو عمیق‌تر کنه یا بفهمه چی مهم‌تر بوده.
[خلاصه‌ای از نکاتی که توی فصل [شماره فصل یا موضوع درس] از دوره [نام دوره] یاد گرفتم اینه:
[متن خلاصه‌شده یا نت‌برداری هنرجو]
می‌خوام ازت بخوام که:
– نکات کلیدی و مفهومی رو از این متن جدا کنی،
– چند فلش‌کارت تمرینی برای مرور این مفاهیم بسازی،
– و اگر لازمه، یه مثال ساده برای هر مفهوم ارائه بدی.]
چرا جواب می‌ده؟
چون اطلاعات پایه رو از خود هنرجو می‌گیره و فقط ساختاردهی و تسهیل یادگیری رو به GPT می‌سپره.
۳. پرامپت راهبری اجرای تمرین
وقتی هنرجو با یه تمرین روبه‌روئه ولی نمی‌دونه چطوری ازش سر دربیاره یا مرحله‌بندیش کنه.
[من باید تمرینی انجام بدم توی موضوع [نام یا عنوان تمرین یا مهارت]. شرح تمرین اینه:
[توضیح تمرین به زبان خود هنرجو]
می‌خوام کمکم کنی این تمرین رو به چند مرحله‌ی کوچیک و قابل اجرا تقسیم کنم.
همچنین اگر نکته‌ای برای اجرای بهتر، منابع الهام، یا سوالی که باید از خودم بپرسم وجود داره، لطفاً پیشنهاد بده.]قابلیت شخصی‌سازی بالایی داره و هر هنرجو با هر تمرینی می‌تونه از این الگو استفاده کنه.
۴. پرامپت طراحی مرور و تمرین تثبیت مفاهیم
برای وقتی که هنرجو می‌خواد یه فصل یا چند جلسه رو مرور کنه و نمی‌دونه از کجا بفهمه چی یاد گرفته یا چی جا افتاده.
[من این هفته فصل [شماره یا موضوع فصل] از دوره [نام دوره] رو دیدم. خلاصه‌ای از چیزهایی که یاد گرفتم اینه:
[خلاصه ذهنی یا نوت‌برداری]
می‌خوام برام:
– یه کوییز ۳ تا ۵ سوالی طراحی کنی،
– برای هر سوال جواب درست و دلیلش رو هم بنویسی،
– اگر مفهومی هست که از جوابم مشخصه برام جا نیفتاده، بهم بگو کدومه.]این پرامپت کمک می‌کنه ChatGPT بشه مربی مرور و بازیابی فعال حافظه.
۵. پرامپت رفع ابهام مفهومی
برای وقتی که هنرجو با یه اصطلاح، مفهوم یا تکنیک توی درس برخورد کرده ولی نمی‌دونه چیه.
[من توی درس [شماره یا موضوع درس] به اصطلاح/مفهوم [عبارت موردنظر] برخوردم ولی درست درکش نمی‌کنم.
لطفاً:
– این مفهوم رو با زبون ساده برام توضیح بده،
– یه مثال بصری یا کاربردی براش بزن (اگه ممکنه مرتبط با حوزه‌ای که دارم یاد می‌گیرم)،
– و بهم بگو چه چیزایی به این مفهوم نزدیکن یا باهاش اشتباه گرفته می‌شن.]این پرامپت: می‌تونه بارها و بارها برای اصطلاحات تخصصی طراحی، تدوین، بازاریابی و… استفاده بشه.
در نهایت
اگه یادگیری آنلاین گاهی براتون حس تنهایی یا بی‌نظمی داشته، بدونید که این حس کاملاً طبیعیه. مسیرهای جدید همیشه با ابهام شروع می‌شن. اما ChatGPT می‌تونه یه همراه هوشمند باشه که هم توی برنامه‌ریزی، هم توی درک محتوا، هم توی تمرین و مرور، همیشه کنارتون باشه؛ به شرطی که بدونید چجوری ازش بخواید کمکتون کنه.
این ابزار جای استاد، تمرین و تلاش شخصی رو نمی‌گیره، ولی کاری می‌کنه که بتونید از زمان و انرژیتون بهتر استفاده کنید. شما مثل یه طراح مسیر یادگیری عمل می‌کنید و ChatGPT مثل یه همکار وفادار، کنارتون ایستاده.
پس اگه تصمیم گرفتید مسیر آموزش آنلاین رو جدی ادامه بدید، این بار تنها شروع نکنید. از هوش مصنوعی کمک بگیرید، ولی انسانی پیش بربد. این ترکیب، هم قوی‌تره، هم پایدارتر.